Εισαγωγή

Ο ήχος είναι ένα πολύ ισχυρό μέσο για την πρόκληση και επικοινωνία των ανθρώπινων συναισθημάτων. Σε αυτό το άρθρο θα εξετάσουμε το πώς οι ηχοθεραπευτές χρησιμοποιούν τον ήχο και τη μουσική για τη βελτίωση της διάθεσης, της υγείας και της ευεξίας. 

Mουσική και Συναίσθημα

Υπάρχει τεράστιο ενδιαφέρον για το πώς η μουσική και ο ήχος γενικότερα διεγείρει και προκαλεί συναισθηματικές αντιδράσεις. Οι Justlin και Sloboda, εξέχοντες ερευνητές στον τομέα της μουσικής και των συναισθημάτων, πιστεύουν ότι ο κύριος λόγος που ακούμε μουσική είναι για να επηρεάζουμε τα συναισθήματά μας. 

Η ακρόαση μουσικής και ηχόλουτρου περιλαμβάνει πολλές διαφορετικές νευρικές διεργασίες, πολύ περισσότερες απ’ όσες φανταζόμαστε. Αρχικά τα ηχητικά ερεθίσματα υποβάλλονται σε επεξεργασία από το αυτί, πράγμα που σημαίνει μετατροπή των κυμάτων πίεσης σε νευρικά σήματα. Στη συνέχεια, αυτά τα σήματα αποκωδικοποιούνται, διεγείροντας την απελευθέρωση πολλών διαφορετικών νευροδιαβιβαστών και ορμονών που προκαλούν πολλά διαφορετικά συναισθήματα, επηρεάζουν το συμπαθητικό και παρασυμπαθητικό νευρικό σύστημα (ανυψώνοντας και μειώνοντας τον καρδιακό παλμό, την αρτηριακή πίεση και την αντίδρασή μας στο στρες) και ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα.  

Υπάρχουν τόσα πολλά συναισθήματα που μπορούμε να βιώσουμε όταν ακούμε μουσική, αλλά μια από τις πιο ενδιαφέρουσες παρατηρήσεις είναι η γνωστή «ανατριχίλα». Όταν αισθάνεστε ανατριχίλα ακούγοντας μουσική ή κάνοντας ηχόλουτρο, είναι σαν τα ηχητικά κύματα να τρέχουν πάνω και κάτω από τα χέρια- μερικοί άνθρωποι το αισθάνονται ως εμπειρία ολόκληρου του σώματος όπου οι τρίχες του σώματος σηκώνονται και νοιώθουν κύματα ευχαρίστησης σε όλο τους το σώμα. Αυτό είναι ένα σημάδι ότι η ντοπαμίνη, ένας νευροδιαβιβαστής που σχετίζεται με την ευχαρίστηση και την ανταμοιβή, απελευθερώνεται.

Μουσική για ενίσχυση της διάθεσης και ενέργειας

Λυρικό περιεχόμενο- επιλέγουμε κομμάτια που έχουν εμπνευσμένους στίχους

Τέμπο (ταχύτητα)- επιλέγουμε ένα κομμάτι με πιο γρήγορη ταχύτητα

Μουσικός τρόπος (μείζονα/ ευχάριστος, ελάσσονα/ λυπητερός) – τα κομμάτια σε μείζονα τρόπο τείνουν να θεωρούνται ως αναζωογονητικά

Παράδειγμα το κομμάτι «Locked out of Heaven» του Bruno Mars 

Εφαρμογή

Αν κάποιος χρειάζεται μια ενεργειακή ώθηση επειδή αισθάνεται ότι δεν έχει ενέργεια, υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τρόποι με τους οποίους ο ηχοθεραπευτής μπορεί να βελτιώσει την κατάσταση της διάθεσης. Μπορεί για παράδειγμα να παίξει το γκονγκ με πιο δυναμικό τρόπο- μεταβαίνοντας από χαμηλή ένταση σε πιο υψηλή με τρόπο που να μοιάζει με κύμα ή να παίξει ένα τύμπανο πιο γρήγορα από ότι κατά τη διάρκεια μιας συνεδρίας χαλάρωσης. Μπορεί επίσης να χρησιμοποιήσει ορισμένα μουσικά διαστήματα (συνδυασμούς ήχων) για να δημιουργήσει διαφορετικούς χώρους διάθεσης, για παράδειγμα ο συνδυασμός του Ντο με το Σολ που δημιουργεί την τέλεια πέμπτη είναι ένα ηχητικό αντικαταθλιπτικό κ.ο.